Ruhsal rahatsızlıklarla baş etmek uzun ve zorlu bir süreçten ibarettir. Bu süreç kişiye birçok anlamda donanım ve güç kazandırır, hayata bakış açısını değiştirir. Ruhsal rahatsızlıklarla mücadele etmiş ve sonucunda galip gelmiş kişiler belli bir olgunluğa erişir ve hayatın iplerini daha sıkı bir şekilde eline alır. Zaman geçtikçe psikoterapi ile ilgili ön yargılar her ne kadar azalmış olsa da günümüzde hala bazı önyargılı tutumlar görülmektedir. Malesef ki ruhsal rahatsızlıklarla karşılaşan bazı kişiler bu önyargılar neticesinde uzman bir destek almayı reddederek kendi ve çevresinin hayatını daha zor bir hale getirmektedirler.
Ruhsal rahatsızlıklarıyla ya kulaktan dolma yanlış bilgilerle kendi başlarına mücadele etmeye çalışıyorlar, ya böyle bir sıkıntının farkında olmuyorlar ya da yanlış tanı ve tedavi uygulayan ayrıca psikoloji alanında uzman olmayan kişilerdi ve gruplardan yardım alıyorlar. Bu durum, kişinin hayatı açısından oldukça tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. Bu makalemizde ruhsal rahatsızlıklarla nasıl doğru ve sağlıklı bir şekilde baş edebileceğinizi anlatacağım.
Ruhsal hastalıklar alanında uzman meslek grupları genellikle birbirleriyle karıştırılırlar. Örneğin psikiyatrist ve psikoloğun aynı meslek olduğunu düşünen birçok insan vardır. Bu iki meslek, temelde psikoloji alanıyla ilgili uzman olsalar da, aslında aldıkları eğitimler ile birbirlerinden çok farklıdırlar. Ruh sağlığı sıkıntısı yaşayan kişiler bu tarz karışıklıklar ve bilgi eksikliklerinden kaynaklı olarak, ruhsal bir sıkıntıyla karşılaştıkları zaman ne yapacaklarını, nereye gideceklerini bilemezler. Ruh sağlığı çalışmasının bir ekip işi olarak yürütüldüğünü unutmamalıyız. Bu alanda çalışan kişileri şu şekilde sıralamamız doğru olacaktır.
- Psikiyatri hekimi
- Psikolog/klinik psikolog
- Aile hekimi/pratisyen hekim
- Psikiyatri hemşiresi
- Psikolojik danışman
- Sosyal hizmet uzmanları
Psikiyatri Hekimi
Ruhsal rahatsızlıkların tanınması, rehabilitasyonu, önlenmesi ve tedavi edilmesi üzerine tıp fakültesi mezunu kişilerdir. Psikiyatri hekimler, 6 yıl tıp fakültesi eğitimi aldıktan sonra üzerine 4 sene Psikiyatri ihtisası yaparak alanlarında uzmanlaşırlar. Hastaya uygulanacak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve ilaç verme yetkisi gibi konular tamamen psikiyatri hekiminin sorumluluğundadır.
Klinik Psikolog
Sosyal bilimler alanından psikoloji bölümüne yerleşerek 4 sene psikoloji eğitimi alırlar. 4 senenin ardından yüksek lisans yaparak uzmanlaşmak isteyen kişiler 2 sene daha eğitim görürler. Öğretme, temel araştırma, tanı, psikoterapi, klinik uygulama, temel araştırma, danışmanlık, endüstriyel danışmanlık, klinik araştırma, psikolojik test uygulama ve uygulamalı araştırma gibi yetkilere sahiptirler.
Psikoloji meslek gruplarını saydığımız alanın dışında kalan “yaşam koçu” vb. meslek grupları, Ruh sağlığı ekibi içerisinde değillerdir.
Ruhsal rahatsızlıklar fiziksel rahatsızlıkları, fiziksel rahatsızlıklar ruhsal rahatsızlıkları beraberinde getirirler. Bu yüzden fizyolojik alandaki hekimler ve psikolojik alandaki hekimler hastaları gerekli gördüğü noktalara birbirlerine yönlendirirler. Her insan yaşamı boyunca en az bir ruhsal rahatsızlıkla karşılaşırız fakat bazen farkında bile olmaz veya kendiliğinden geçmesini bekler. Bu gibi durumlar kesinlikle çok yanlıştır. Yapılması gereken en sağlıklı hareket bir uzmandan destek talep etmektir.