Borsa Nedir sorusu son zamanlarda yatırım yapmak isteyenlerin dikkatini çekiyor. Bu makalemiz ile birlikte borsaların nasıl çalıştığı ve neye nasıl tepki verdikleri konusunda daha iyi bilgi sahibi olabileceksiniz. Ayrıca her yatırımcının bilmesi gereken en ince detayları sizlerle paylaşacağız. Hadi o zaman gelin hep birlikte borsa nedir sorusunun cevabını arayalım.
Borsa nedir?
Borsa, halka açık olan bütün şirketlerin hisselerinin alınıp satıldığı ve birazda karışık olan bir sistemdir. Bazı insanlar borsanın bir bataklık olduğunu, kimi zaman battıklarını kimi zaman ise çıktıklarını söylemektedir. Aslında şöyle bir baktığımız zaman borsanın kumar ile hiçbir bağlantısı yoktur. Peki neden Düşünelim ki zarın 6 geleceğini düşünerek ortaya 200 TL koydunuz.
Kazanırsanız x miktarda para sizin olacak, ancak kaybederseniz 200 lira tamamen sizden gidecek. Fakat borsada durum çok farklıdır, kazanırsan x lira para kazanacak, kaybederseniz y lira para kaybedeceksiniz. Tamamen batmış bir firmaya yatırım yapmadığınız sürece paranız asla elinizden uçup gitmeyecektir. Aslında borsa, bilinçli ve deneyimli insanların kendi içerisinde yarıştığı bir rekabet ortamıdır.
Hisse Değerlemesi
Bir hissenin asıl fiyatı, piyasa hareketlerine göre belirlenmektedir. Yatırımcı bir kişi, alış ve satış emri verirken piyasanın o anki hareketlerine göre hareket etmektedir. Örneğin 50 liradan işlem gören ve 60 lira kapasiteye ulaşacağı düşünülen bir hisseyi almak mantıklı bir harekettir. Bununla beraber 30 liradan işlem görmekte olan bir hissenin makul değeri 25 lira olarak görünüyorsa bu daha çok değerlendiği anlamına gelir. Buna göre bu hisseyi satın almak yapılan en doğru hareketlerden biridir.
Peki herhangi bir hissenin makul değeri nasıl hesaplanır? Maalesef bu hesaplamayı yapabileceğimiz bir formül bulunmamakta, illa hesaplama yapmak istiyorsanız elbette bunun birkaç yöntemi var. Mesela x bir şirketin bilanço tablosunda belirtilen bütün varlıklarının toplamından ödenmesi gereken borçlar çıkarıldığında ufak bir sonuca ulaşabiliriz. Bir diğer yöntem ise şirketin gelecek zaman içerisinde kazanacağı gelirin tahmini olarak “asli değer” şeklinde incelemeye alınmasıdır. Bu ikisi dışında birçok yöntem olduğunu da belirtmekte fayda var.
Her yöntem birbirinden farklı olarak sonuçlar vereceğinden ötürü, bir hissenin net bir şekilde yükseleceğini yada düşeceğini anlamak güçtür. Hisse aşırı yükselmiş olsa bile herkes bir anda satacak ve hissenin değeri düşecek diye bir düşünceye kapılmamak gerekir. Aslına bakarsanız, hisselerin fiyatı değerlendiğinde uzun bir müddet değerli bir şekilde kalabilir. İşte bu yüzden hareketli ortalamalara bakarak alım satım yapmak en mantıklı hareketlerden biri olacaktır.
Tetikleyici Olay
Hangi olayın mevcut durumu değiştireceğini tahmin edebilmek, bir duvarın arkasını rahatlıkla görebilmek gibidir.
Karar Alma Süreci
Saydığımız bu üç unsur arasında en ilginç olanına geldik diyebiliriz. Her birey mantık ve duygu olarak 2 parçadan oluşmaktadır. Durumları mantık yardımıyla yönetebiliriz fakat karar verme aşamasında duygularımız daha ağır basabilir. Örneğin araba alacağımız zaman motor, yakıt, özellikler gibi şeyleri araştırabiliriz. Fakat karar aşamasında aklımıza birçok şey gelebilir. Mesela “Sürücü koltuğuna yakışır mıyım?” diye kendimize sorular sorarız.
Bu araba bana yakışır mı? diye düşüncelere kapılabiliriz. Yatırım kararları verirken iyi araştırma yapmalı ve mantıklı hareket etmelisiniz. Çünkü aksi bir durumda sizin zararına sattığınız bir malı başkası alabilir. Ne olursa olsun heyecanlı olmadan “mantık” çerçevesi içerisinde hareket etmelisiniz. Elbette bütün bu durumları düşündüğümüz zaman yeri geldiğinde yanlış kararlar almamız mümkün. Duygularını arka planda tutmalarına rağmen bazen bireyler hata yapabilirler.
Borsa Nedir, acemi kişilerin hayallerine ulaşmasını sağlayacak kolay bir kapı değildir. Bu yüzden her ne olursa olsun arkadaşlarınızın gazına gelerek insanlara tüyo vermeyin, bir anda gaza gelip yatırım yapmaya kalkışmayın. Hisse fiyatlarının artmaları ve düşmeleri çok farklıdır ve bir anda buna maruz kalabilirsiniz. Piyasa krizlerinden etkilenmemek için ve hata yapmamak için yatırım yapmadan önce düşünmeli, araştırmalı ve doğru adımlar atmalısınız. Ayrıca riske girmek size göre değilse, bütün paranızla yatırım yapmayın. Borsa Nedir sorusunun yanıtını bu sayede vermiş olduk.
